Od 20 lutego, w każdy czwartek o godz. 21:00, HISTORY Channel zaprasza widzów do świata pełnego ryzyka i tajnych operacji szpiegowskich z czasów II wojny światowej w ramach nowego serialu dokumentalnego „II wojna światowa: agentki wywiadu” (The Lost Women Spies, 2024). Produkcja składa się z sześciu godzinnych odcinków i została zainspirowana tajnymi dokumentami szpiegowskimi Very Atkins (1908–2000), odnalezionymi w 2000 roku w schowku na terenie jednego z ogrodów w Kornwalii.
W aktach znajdowały się szczegółowe informacje o agentkach brytyjskiego wywiadu, które na rozkaz premiera Winstona Churchilla działały w czasie wojny pod nadzorem Very Atkins. Kiedy część z tych kobiet zaginęła bez śladu, Atkins postanowiła na własną rękę ustalić ich los, nie zważając na sprzeciw brytyjskich władz. Jej odtajnione dokumenty przedstawiają niezwykłą historię kobiet-szpiegów oraz ich przywódczyni – prawdziwej „Żelaznej Damy” o rumuńskich korzeniach.
Vera Maria Rosenberg była jedną z najważniejszych postaci w świecie szpiegostwa II wojny światowej. Urodzona w 1908 roku w Galați w Rumunii, wychowała się w zamożnej rodzinie i należała do elity międzywojennego Bukaresztu. W 1937 roku wyjechała do Londynu, gdzie wcześniej studiowała i przyjęła panieńskie nazwisko matki – Atkins.
W 1941 roku została zatrudniona jako sekretarka w Special Operations Executive (SOE) – specjalnej jednostce wywiadowczej stworzonej przez Winstona Churchilla do prowadzenia działań dywersyjnych i szpiegowskich w okupowanej Europie. Bardzo szybko awansowała i stanęła na czele sekcji odpowiedzialnej za operacje we Francji. To ona szkoliła, oceniała i wysyłała na misje kobiety-agentki, które brały udział w kluczowych operacjach, m.in. przygotowując grunt pod lądowanie aliantów w Normandii.
Jednak jej największa misja zaczęła się po wojnie – po zamknięciu SOE Atkins rozpoczęła własne śledztwo w sprawie 100 agentów, którzy zaginęli bez śladu, w tym 16 kobiet. Pomimo oporu brytyjskich władz osobiście przeprowadzała wywiady i przemierzała Europę w poszukiwaniu prawdy. Dotarła do siedziby Gestapo w Paryżu, a następnie do nazistowskich obozów koncentracyjnych w Natzweiler, Buchenwaldzie, Ravensbrück i Dachau, gdzie odkryła tragiczną prawdę o swoich agentkach i doprowadziła do uznania ich poświęcenia.
W 1987 roku Vera Atkins została odznaczona przez prezydenta Francji François Mitterranda Legią Honorową za swój wkład w wyzwolenie Francji. Po wojnie pracowała dla UNESCO, a następnie przeszła na emeryturę i osiedliła się w brytyjskim miasteczku Winchelsea.
Postać Very Atkins zainspirowała twórców filmów i seriali, a widzowie HISTORY Channel mogli już usłyszeć o niej w serii dokumentalnej „Wojny szpiegów” z 2019 roku, prowadzonej przez Damiana Lewisa. Jej życie było również tematem książki „Vera Atkins. Kobieta szpieg” (Spymistress: The True Story of the Greatest Female Secret Agent of World War II) autorstwa Williama Stevensona.
Chcesz poznać niezwykłą historię Very Atkins? Nie przegap premiery „II wojna światowa: agentki wywiadu” na HISTORY Channel – 20 lutego o godz. 21:00. Kolejne odcinki w każdy czwartek o tej samej porze.
Odcinek 1. Pani z Kensington
W obliczu brutalnej okupacji niemieckiej francuski ruch oporu zwraca się o pomoc do brytyjskiego SOE. Pod wodzą Very Atkins, organizacja rekrutuje agentki, takie jak Odette Sansom i Noor Inayat Khan, by walczyły z nazistami na pierwszej linii frontu.
W miarę jak napięcie rośnie, Noor porusza się po okupowanej Francji, podczas gdy Vera staje przed trudnymi decyzjami. Zdrada i brutalna rzeczywistość wojny zmuszają ją i jej zespół do walki z czasem, by ochronić misję SOE, podejmując śmiałe poświęcenia w imię zwycięstwa.
Odcinek 2. Usterki obwodu
W obliczu rosnącego niebezpieczeństwa Vera intensyfikuje rekrutację agentek. W Paryżu chaos narasta, gdy siatka Prosper zbliża się do upadku. Tymczasem Noor, działająca w sercu francuskiego ruchu oporu, z trudem utrzymuje swoją przykrywkę.
Vera werbuje nowe agentki, takie jak Violette Szabo i Yvonne Baseden, ale nad ich misjami unosi się aura niepewności. Pojawiają się oskarżenia o zdradę w szeregach SOE, co zmusza Verę i Buckmastera do walki o przywrócenie zaufania. W obliczu zbliżającej się inwazji aliantów przygotowania do ostatecznej konfrontacji z nazistami nabierają tempa.
Odcinek 3. Zaginieni
W chaosie D-Day niepokojące wiadomości radiowe ujawniają zdradę w SOE, wzbudzając coraz większe obawy. Los agentek takich jak Violette Szabo i Yvonne Baseden staje się coraz bardziej niepewny.
Gdy siły alianckie posuwają się naprzód, a Paryż zostaje wyzwolony, operacje SOE powoli wygasają. Vera musi zmierzyć się ze stratami wśród swoich agentek oraz presją, by odnaleźć je żywe. Nowe informacje od ocalałej agentki napędzają jej determinację, mimo piętrzących się przeszkód. W miarę jak ujawniane są okrucieństwa nazistów, Vera staje do wyścigu z czasem, by odkryć prawdę o losach swoich agentek.
Odcinek 4. Specjalne służby lotnicze
Gdy Europa świętuje koniec wojny, Odette ujawnia swoje przeżycia z Ravensbrück, demaskując komendanta obozu Fritza Suhrena i rzucając światło na los innych uwięzionych agentek.
Tymczasem Vera Atkins intensyfikuje swoje śledztwo w więzieniu Karlsruhe i obozie Ravensbrück, koncentrując się na losach Noor Inayat Khan. Wspierana przez majora Billa Barkwortha i oddziały SAS, napotyka liczne przeszkody i presję ze strony rodziny Noor. Nie zważając na trudności, Vera dociera aż do Berlina, szukając odpowiedzi.
Dzięki kluczowym dowodom zebranym przez Barkwortha w Natzweiler Struthof, Vera dołącza do Jednostki Śledczej ds. Zbrodni Wojennych i przesłuchuje Fraulein Becker, odnajdując w tym nową nadzieję na odkrycie prawdy.
Odcinek 5. Procesy
Przydzielona do Brytyjskiej Jednostki Śledczej ds. Zbrodni Wojennych w powojennych Niemczech, Vera kontynuuje poszukiwania losów swoich agentek w Natzweiler i Ravensbrück. Składając w całość zeznania świadków, nalega na zdobycie oficjalnych dokumentów, które mogłyby potwierdzić jej ustalenia w nadchodzących procesach.
Podczas gdy Vera walczy o sprawiedliwość dla swoich dziewczyn, pewien list podważa jej ustalenia dotyczące losów Noor. Podejrzenia o działalność podwójnych agentów prowadzą ją na trop nazistowskiego stratega. W miarę jak jej śledztwo się rozwija, jedno pytanie wciąż pozostaje bez odpowiedzi: czy którekolwiek z agentek udało się uciec i kto je zdradził?
Odcinek 6. Kim była Vera Atkins?
Pomimo skutecznego skazania nazistowskich zbrodniarzy, Vera nadal napotyka przeszkody w dążeniu do sprawiedliwości dla swoich agentek. Odkrywając zdradę we własnych szeregach, zwraca się do SAS o pomoc w schwytaniu kluczowej nazistowskiej postaci.
Podczas przesłuchań wychodzą na jaw szokujące prawdy o zdradzonych agentach i przenikniętych siatkach wywiadowczych. W obliczu rosnących żądań o rozliczenie winnych, Vera i jej zespół muszą zmierzyć się z niewygodnymi faktami.
źródło: Hearst Networks EMEA