Dwudziesty drugi dzień kwietnia 1999 roku stał się wyrwaną z kalendarza kartką, zapisaną ludzką krwią. Pierwsze doniesienia o strzelaninie dotarły do opinii publicznej dość szybko, jednak strumień płynących wiadomości sprawił, że zarówno rodzice, jak i uczniowie długo poruszali się w labiryntach dezinformacji.
To musiał być szok, z pewnością. Takie rzeczy działy się dotąd tylko w świecie fikcji, w wirtualnej rzeczywistości. Kto i dlaczego miałby zabić tysiące niewinnych ludzi w biały dzień, w szkole? Owszem, zdarzały się strzelaniny, ale zarówno ich motyw, przebieg, jak i skala działań, były zupełnie inne. Broń stała się narzędziem, z którego coraz częściej korzystali sfrustrowani ludzie, a efekty ich działań były druzgoczące.
O tym, co tak naprawdę wydarzyło się tamtego feralnego dnia w Littleton niezwykle szczegółowo opisuje Dave Cullen, w reportażu „Columbine. Masakra w amerykańskim liceum”. Na ponad sześciuset stronach przedstawia minuta po minucie, klatka po klatce przebieg zdarzeń, które na zawsze zmieniły życie tysięcy ludzi. Blisko dziesięć lat pracy nad książką, której owocami są gruntowne i wnikliwe analizy oparte na wiarygodnych i źródłowych dokumentach. Dave wykonał kawał tytanicznej pracy docierając do świadków, szczegółów składanych przez nich zeznań, przedstawił kulisy prowadzonych śledztw ze wszelkimi ich problemami, przełomami, a także ślepymi tropami. To w istocie monumentalna opowieść o tragedii, która zabrała młodym ludziom ich życie, normalność, spokój i zdrowie. Ci, którzy przeżyli atak, mogli opowiedzieć światu o traumach, jakich doświadczyli. Tysiące stron raportów, setki dowodów cyfrowych, opinie biegłych psychiatrów i psychologów oraz agentów FBI. O wszystkim tym przeczytacie w książce, która musiała powstać po to, aby obnażyć prawdę o ataku, który miał miejsce 22.04.1999 roku w amerykańskim liceum.
By móc zrozumieć, czym kierowali się sprawcy, Dave wziął pod lupę ich życiorysy. Nakreślił sylwetki psychologiczne, sprawdził ich kartoteki, a także dotarł do „taśm z piwnicy”. Kim byli zabójcy, którzy dokonali masakry zabijając swoich kolegów i koleżanki? Co nimi kierowało, czy kiedykolwiek udało się ustalić prawdziwy, a nie wymyślony przez media motyw tej zbrodni? Wiele pytań długo pozostawało bez odpowiedzi, mijały miesiące i lata, a nadal w sprawie Columbine znaków zapytania nie ubywało. Dave Cullen śledził wszystkie pojawiające się informacje, był naocznym świadkiem dezinformacji, których skutki będą odczuwane jeszcze długo po masakrze. W swoim reportażu ujawnia błędne decyzje śledczych i związane z nimi konsekwencje, a także kulisy prowadzonych na wielu płaszczyznach walk. Kto był winny, dlaczego w ogóle doszło do masowego morderstwa, skąd sprawcy mieli śmiercionośną broń?
Obszerny reportaż stanowi wyczerpujące kompendium wiedzy o szkolnych zamachowcach, sposobach działania i myślenia zabójców, którzy postanowili odebrać życie niewinnym ludziom. Co było ich głównym celem, jakie siły i środki przeznaczyli na realizację swoich planów, czy wszystko to, co zaplanowali, udało im się zrealizować? O tym dowiecie się czytając książkę Cullena. Szczegóły ujawnionych przez niego informacji rzucają nowe światło na sprawę masakry w liceum. Obnaża prawdę rozprawiając się z mitami, które narosły wokół Columbine. Zderza powielane latami kłamstwa z prawdą, która okazała się być o wiele bardziej bolesna, zarówno dla tych, którzy ucierpieli w wyniku postrzału, jak i dla całej lokalnej społeczności Littleton. Odtajnia to, co skrzętnie próbowano ukryć przed opinią publiczną. Czytelnicy mają możliwość uczestniczenia w rekonstrukcji zdarzeń, mogą przyjrzeć się z bliska zarówno sprawcom, jak i ich ofiarom. Reportaż jest niezwykle ważnym głosem w sprawie zagrożeń i niebezpieczeństw, na które być może nie jesteśmy przygotowani. Czy w Polsce mogłoby dojść do podobnego ataku, czy takie zdarzenia mają miejsce wyłącznie za granicą? Jak powinniśmy się zachować w sytuacji zakładniczej, a jak, gdy mamy do czynienia z szaleńcem mierzącym do nas z broni?
„Columbine. Masakra w amerykańskim liceum” jest hołdem na cześć ofiar, których życie zostało brutalnie przerwane. Czego nauczyła nas tragedia w Columbine, co zmieniło się od tego czasu w obszarze bezpieczeństwa? Jak ze zbrodnią poradziły sobie rodziny sprawców? To bardzo ważne pytania, na które nie tylko wiktymolodzy poszukują odpowiedzi. Dave pisze również o wpływie traumatycznych zdarzeń na dalsze losy uczniów i ich rodziców oraz nauczycieli i ich bliskich. To przejmująca, smutna i prawdziwa historia o życiu i śmierci. Choć od dnia krwawej masakry minęło ponad dwadzieścia lat, wciąż w przestrzeni publicznej krążą niczym niepoparte teorie spiskowe. Korzystajmy zatem z wiarygodnych źródeł, aby nie powielać wypaczonego obrazu. Warto zwrócić uwagę na rozdziały poświęcone blokadom informacyjnym oraz wynikom przeprowadzonych badań nad zamachami. Zachęcam do lektury reportażu Cullena, w którym znajdziecie całą prawdę o tragedii, której zasięg rażenia okazał się o wiele większy, niż początkowo sądzono.
Autor: Dave Cullen
Tytuł: Columbine. Masakra w amerykańskim liceum
Wydawca: Wydawnictwo Poznańskie
Rok wydania: 2022
Liczba stron: 637