Jakie procesy zachodzą w mózgu pokrzywdzonego i świadka? Czym jest ślad pamięciowy? Co jesteśmy w stanie zapamiętać z przebiegu traumatycznego zdarzenia? W jaki sposób zapamiętane szczegóły wpływają na przebieg okazania? Czy rozpoznanie sprawcy z parady identyfikacyjnej jest prostą czynnością dowodową, czy skomplikowaną? To tylko nieliczne pytania, na które odpowiedzi znajdziecie w obszernej publikacji Mirosława Jana Lisieckiego.
W ubiegłym roku nakładem Wydawnictwa TNOiK „Dom Organizatora” w Toruniu ukazała się monografia Mirosława Jana Lisieckiego „Metodyka okazania. Studium procesowo-kryminalistyczne”, będąca wynikiem wieloletniej pracy dochodzeniowo-śledczej autora. Ogromnym atutem publikacji jest jej wartość merytoryczna, rzetelność i sposób prezentacji zdobytej wiedzy. Blisko osiemset stron poświęconych metodyce okazania uświadamia nam, z jak niezwykle złożonym procesem mamy do czynienia. Bogactwo przykładów z praktyki autora połączone ze szczegółową analizą literatury z obszaru kryminalistyki, psychologii kryminalnej i nauk pokrewnych, sprawiają że każdy może znaleźć w publikacji odpowiedzi na pytania o istotę, zakres i metodykę okazań. Warto wspomnieć, że prezentowana treść, mimo specjalistycznej nomenklatury, napisana jest w sposób przystępny i zrozumiały, także dla laików. Poszczególne rozdziały poświęcone są uregulowaniom prawnym, procedurom, a także rysowi historycznemu okazania. Publikację można czytać wybiórczo, choć osobiście polecam zapoznać się z całością zawartego w niej materiału. Autor ukazuje sposoby ewaluacji metod identyfikacyjnych bazując między innymi na fachowej literaturze, ale co ważniejsze, na własnej praktyce zawodowej. To bezcenne doświadczenie sprawia, że publikacja nabiera jeszcze większej wartości. Zamiast suchej teorii, mamy mnogość informacji, które upięte w całość tworzą swoiste kompendium wiedzy o procesowo-kryminalistycznych aspektach okazań.
Analizy przepisów krajowych, ale i liczne odwołania do rozwiązań zagranicznych, rozważania, krytyka, polemika, przytaczanie wyników prowadzonych eksperymentów. Ponadto interdyscyplinarność poruszanych zagadnień, dzięki czemu okazanie analizujemy na płaszczyźnie nauk psychologicznych, kryminalistycznych i epigenetycznych. Niemal każda strona nasycona jest komentarzem autora, który wyjaśnia poruszane problemy i zagadnienia. Ciekawie i z pasją przybliża czytelnikowi wiedzę o sposobach prowadzenia przesłuchań, metodyce okazań czy psychologii zeznań. Trudno znaleźć bardziej wiarygodne i rzetelne źródło informacji. Czytelnicy mogą przyjrzeć się historii kształtowania się polskiej kryminalistyki i poznać zasługi prekursorów.
Czego dowiecie się z tej książki? Najprościej, wszystkiego, co powinniście wiedzieć o okazaniu. W jaki sposób czynność związana z okazaniem przekłada się na wartość dowodową, jakie przesłanki należy spełnić, aby okazanie przebiegło w sposób prawidłowy. Poznacie taktykę i technikę prowadzenia okazań, autor zwróci wielokrotnie uwagę na ważne szczegóły każdej z metod. Dowiecie się dlaczego dochodzi do błędnego rozpoznania oraz jakie warunki techniczne należy spełnić prowadząc identyfikacje w toku okazania. Solidna dawka wiedzy prawniczej, procesowej, dochodzeniowo-śledczej wzbogacona o warstwę psychologiczną. Mirosław Jan Lisiecki ukazuje problematykę okazań w sposób szeroki, poruszając nieraz trudne, budzące spory w środowisku dogmatyków kwestie uregulowań prawnych, czy rekomendacji. Każdy głos eksperta jest niezwykle cenny, ponieważ pozwala spojrzeć na omawiane zagadnienia wielotorowo.
Z jednej strony gruntowa analiza podstaw prawnych okazania, z drugiej szczegółowe opisy zadań stojących przed organami prowadzącymi czynności okazania. Kto i w jaki sposób może przeprowadzić okazanie? Jak do tej czynności należy przygotować świadka? W jaki sposób może dojść do kontaminacji śladu pamięciowego, od czego zależy wiarygodność dowodów z okazania? Imponująca wiedza specjalna, doświadczenie i nieustannie poszerzane wiadomości znajdują odzwierciedlenie w publikacji Mirosława Jana Lisieckiego. Autor wskazuje również z jakimi problemami mogą się mierzyć świadkowie w trakcie okazania oraz na czym polega istota parady identyfikacyjnej. Czytelnicy mają okazję zapoznać się z tezami sądów apelacyjnych, które niekiedy poddawane są krytyce wraz z uzasadnieniem stanowiska. Zachęcam do wnikliwej lektury, rzadko kiedy można spotkać się z tak rzetelną i nietuzinkową publikacją. Przeczytacie o pionierskich badaniach, powielanych błędach, sporach interpretacyjnych i ryzykach związanych z przeprowadzaniem okazań. Rozwiane zostaną mity, która latami narastały wokół metodyki prowadzenia czynności dowodowych. Fakty zostaną zestawione z wynikami autorskich badań, poparte tezami i ugruntowaną wiedzą fachową. Oprócz obszernych wyjaśnień i komentarzy, do głosu dojdzie statystyka w ekspertyzach okazania i związane z nią nowatorskie metody.
Zachęcam do lektury wszystkich zainteresowanych kryminalistką i naukami pokrewnymi. Ogrom zawartej w tej publikacji wiedzy z pewnością znajdzie odbiorców nie tylko w grupach zawodowo związanych z problematyką okazań. Każdy może przeczytać „Metodykę okazania. Studium procesowo-kryminalistyczne” i znaleźć odpowiedzi na nurtujące go pytania. Warto korzystać z tego rodzaju źródeł wiedzy, ponieważ są one gwarancją rzetelności, co w konsekwencji przekłada się na zaufanie. Widać zaangażowanie autora oraz pasję włożoną w ciężką, ale jakże interesującą pracę. Kilkaset stron, tysiące słów, a wśród nich historie ludzi, którzy doświadczyli traumy, zostali skrzywdzeni i musieli zidentyfikować sprawcę. Teoria i praktyka, niecodzienne sytuacje, trudne decyzje, wyzwania, sukcesy, porażki. Czynnik ludzki. O tym także przeczytacie w „Metodyce okazania” autorstwa Mirosława Jana Lisieckiego. Polecam, i już mogę przyznać, że książka nie trafi na półkę. Zamierzam nadal czerpać z niej wiedzę. To kompas, który wskazuje, którędy należy podążać, aby nie zgubić się w metodyce okazania.
Autor: Mirosław Jan Lisiecki
Tytuł: Metodyka okazania. Studium procesowo-kryminalistyczne
Wydawca: Wydawnictwo TNOiK „Dom Organizatora” w Toruniu
Rok wydania: 2021
Liczba stron: 785
